Συγκαταλέγεται ανάμεσα στις πέντε μεγαλύτερες βιβλιοθήκες της Ελλάδας. Στα ράφια της βρίσκονται σπάνιοι θησαυροί γνώσης, αρχέτυπα, παλαιότυπα, χειρόγραφα, χάρτες, επιστολές, τεκμήρια πολύτιμα, που πιστοποιούν τη μακρά διαδρομή της ελληνικής πνευματικής παρακαταθήκης αλλά και Ιστορίας από την εποχή που εφευρέθηκε η τυπογραφία ώς τις μέρες μας. Από την "Ανθολογία επιγραμμάτων", σε επιμέλεια του Μάξιμου Πλανούδη και του Ιανού Λάσκαρι, ένα αρχέτυπο του 1494, που τυπώθηκε στη Φλωρεντία, το παλαιότερο βιβλίο των συλλογών της, τα βγαλμένα από τα τυπογραφεία του Άλδου Μανουτίου, του Νικόλαου Βλαστού, του Νικόλαου Γλυκύ στη Βενετία βιβλία, τον "Θούριο" του Ρήγα, αλλά και την πρώτη έκδοση του "Ύμνου εις την ελευθερίαν" του Διονυσίου Σολωμού, που τυπώθηκε το 1825 από τον Claude Fauriel στο τυπογραφείο Firmin Didot του Παρισιού, μέχρι την ελληνική μετάφραση του βιβλίου του E. Mezzabotta, μια άλλη εκδοχή της γυναίκας που έφτασε ως τον παππικό θρόνο, που μαχαίρωσε ο Εμμανουήλ Ροΐδης από τον θυμό του θεωρώντας ότι κλέβει τη δόξα από την "Πάπισσα Ιωάννα" του, η Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών διαθέτει εντυπωσιακές συλλογές.
Οι θησαυροί, λένε, γίνονται πιο λαμπεροί όταν τα βλέμματα πολλών μπορούν να τους θαυμάσουν. Κάπως έτσι συμβαίνουν τα μικρά θαύματα. Από την Πέμπτη που μας πέρασε, οπότε η Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες της στον απλό πολίτη προκειμένου να του παρουσιάσει την Έκθεση Σπάνιου Έντυπου, Χειρόγραφου και Αρχειακού υλικού της, μπόρεσε να φανεί πλέον το πραγματικό της πρόσωπο. Οικείο και φιλικό, προσβάσιμο, καταδεκτικό και εντυπωσιακό συνάμα. Κι όταν οι άνθρωποι της Βιβλιοθήκης έβλεπαν σε μια μόνο ώρα, την πρώτη ημέρα της λειτουργίας της έκθεσης, να περνούν πάνω από διακόσια άτομα το κατώφλι του μεγάρου της Ακαδημίας Αθηνών, στην Τριλογία, άρχισαν να σκέφτονται σοβαρά το ενδεχόμενο της παράτασής της πέραν της 31ης Οκτωβρίου, οπότε έχει οριστεί να διαρκέσει η έκθεση.
"Η έκθεση οργανώθηκε στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας να γίνει γνωστή η Βιβλιοθήκη στο ευρύ κοινό. Να γνωρίσει ο κόσμος ότι υπάρχει μια μεγάλη βιβλιοθήκη στην καρδιά της Αθήνας, που διαθέτει σπάνιο υλικό και είναι ανοιχτή σε όλους" μας λέει η Ειρήνη Τσούρη, προϊσταμένη της Διεύθυνσης Βιβλιοθήκης.

Η Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών ιδρύθηκε το 1926 και κύρια αποστολή της είναι η πρόσκτηση, φύλαξη, συντήρηση και διαχείριση των βιβλίων, περιοδικών εκδόσεων, δημοσιευμάτων εν γένει, χειρογράφων, χαρτών, σχεδίων, προσωπογραφιών και συλλογών που ανήκουν στην Ακαδημία Αθηνών. Όλα αυτά τα χρόνια εκτελούσε την αποστολή της σιωπηλά. Το 2007 ξεκίνησαν οι εργασίες για την αναδιαμόρφωση των χώρων της που διήρκεσαν επτά ολόκληρα χρόνια.
"Η ριζική αναδιαμόρφωση του χώρου της Βιβλιοθήκης που μόλις ολοκληρώθηκε αλλά και η συστηματική επεξεργασία του υλικού της στο σύνολό του μας επιτρέπουν πλέον να ανοίξουμε τη Βιβλιοθήκη στο ευρύ κοινό. Να μπορέσει δηλαδή ο απλός πολίτης να γνωρίσει, να θαυμάσει και να χρησιμοποιήσει τους θησαυρούς της. Δεν είναι δανειστική βιβλιοθήκη, μπορεί ωστόσο το κοινό να μελετήσει στον χώρο του αναγνωστηρίου με δυνατότητα φωτοτύπησης και φωτογράφισης, και να έρθει σε επαφή με ένα σπάνιο υλικό που μετρά αυτή τη στιγμή γύρω στους 200.000 τίτλους βιβλίων και 3.500 τίτλους περιοδικών" εξηγεί η κ. Τσούρη.
Η έκθεση έρχεται να σημάνει την έναρξη μιας νέας πιο εξωστρεφούς περιόδου για τη Βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Αθηνών και μάλιστα σε μια εποχή που η έννοια βιβλιοθήκη, ο ρόλος της και ο τρόπος διάδρασής της στην κοινωνία τοποθετείται δυναμικά στο τραπέζι του δημόσιου διαλόγου. Περπατώντας ανάμεσα στα πολύτιμα εκθέματά της, νιώθεις να φεύγει ο ελληνικός στερεοτυπικός φόβος απέναντι στο σιωπηλό αναγνωστήριο. Ότι η γνώση δεν "δαγκώνει" κι ότι η βιβλιοθήκη μπορεί να γίνει χώρος χαράς, απόλαυσης και πολλαπλής ωφέλειας, δίχως να μετατοπιστεί ούτε σπιθαμή από την κύρια αποστολή της, που είναι η μάθηση και η διαλεκτική των ιδεών.
Εντυπωσιακά τα εκθέματα. Το χειρόγραφο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου και η χειρόγραφη προκήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης του Αλέξανδρο Υψηλάντη, πιο πέρα η ιταλική γραφή του Διονυσίου Σολωμού στην επιστολή του προς τον Νικόλαο Μάντζαρο το 1833 και λίγο πιο κάτω η επιστολή του Ελευθέριου Βενιζέλου προς τον γενικό γραμματέα της Ακαδημίας Αθηνών το 1933. Και ακόμα το χειρόγραφο, η ορθογραφία, η δημοτική του Νίκου Καζαντζάκη απλωμένες στις σελίδες από το ταξιδιωτικό του "Ταξιδεύοντας Αγγλία" του 1941 αλλά και οι ιδιόχειρες αφιερώσεις του Ρίτσου και του Σεφέρη. Λίγο πιο πέρα, ο Πραξαπόστολος του 12ου αιώνα, γραμμένος σε περγαμηνή, αλλά και η συλλογή Καραθεωδωρή, που αποτέλεσε τη μαγιά της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Σμύρνης, η οποία όμως έμελλε να λειτουργήσει μόνο δύο χρόνια, από το 1920 ως το 1922, και ευτυχώς κατέληξε στην Ακαδημία Αθηνών. Εκεί, μαζί με άλλα αναγνωστικά, και τα "Κολχοζόπουλα", το ελληνικό αναγνωστικό που κυκλοφόρησε στην ΕΣΣΔ το 1933-34, όταν ο Στάλιν χαλάρωσε την πολιτική του απέναντι στις μειονότητες και ώθησε να τυπωθούν βιβλία στις γλώσσες τους με απλοποιημένη γραμματική. Στην έκθεση της Βιβλιοθήκης της Ακαδημίας Αθηνών όλοι αυτοί οι θησαυροί έχουν τον δικό τους χώρο. Κι έναν ξεχωριστό ρόλο. Να αναδείξουν μια γοητευτική συνύπαρξη της γνώσης και της Ιστορίας.

Και κάτι ακόμα πολύ σημαντικό: Ότι ανάμεσα στα μεταξωτά Ευαγγέλια του Βασιλέως Γεωργίου και τα "Κολχοζόπουλα", η απόσταση των ιδεών είναι τεράστια. Για τον αναγνώστη μιας βιβλιοθήκης όμως είναι δυο βιβλία δίπλα - δίπλα.

Πόλυ Κρημνιώτη

πηγη:  avgi.gr